ΟΛΟΗΜΕΡΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ

"ΑΠΟΛΛΩΝ"

ΝΕΟ ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ

"ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΠΟΡΤΡΕΤΑ - ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ"

ΤΑΞΕΙΣ: Ε1 - Ε2 - Ε3

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ: Μπικιαρόπουλος Νικόλαος

Τσολάκη Μαριέλα

Εισηγητής: Μπικιαρόπουλος Νικόλαος

"ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΧΩΡΟΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΤΗΣ ΦΙΛΑΝΑΓΝΩΣΙΑΣ"

Σχολικό Έτος: 2002-2003

Κατά το σχολικό έτος 2002-2003 οι μαθητές της Ε΄ τάξης του σχολείου μας στο Ν. Γ. Α. ασχολήθηκαν με λογοτεχνικά πορτρέτα "Μεγάλων Ελλήνων Συγγραφέων" και προσέγγισαν την παιδική λογοτεχνία μέσα από συγκεκριμένες δραστηριότητες.

ΣΚΟΠΟΙ: Επιδίωξή μας είναι το παιδί:

· να μην "τρομάζει" βλέποντας το λογοτεχνικό έργο και τον όγκο του,

· να "κεντρίζεται" το ενδιαφέρον και να ενισχύεται η αγάπη του γι' αυτό,

· να καλλιεργηθεί στους μαθητές η φιλαναγνωσία,

· να καταλάβει ότι η λογοτεχνία είναι ένας "δρόμος", που μπορεί να του ανοίξει νέους ορίζοντες, φτάνει να την εκμεταλλευτεί σωστά.

ΣΤΟΧΟΙ:

· Μέσα από έργα λογοτεχνικά τα παιδιά να γνωρίσουν τη "μαγεία" του γραπτού λόγου, να εξασκήσουν τον προφορικό και γραπτό τους λόγο, εμπλουτίζοντάς τον με νέο λεξιλόγιο, νιώθοντας έτσι τη δύναμη των λέξεων στη έκφραση των ανθρώπινων συναισθημάτων.

· Παρουσίαση από τα παιδιά "πορτρέτων" Ελλήνων" λογοτεχνών.

· Παρουσίαση έργων παιδικής λογοτεχνίας από τους ίδιους τους μαθητές, οι οποίοι έκαναν και την επιλογή των έργων.

· Επαφή των μαθητών με τη βιβλιοθήκη γενικά και εξοικείωσή τους με το λογοτεχνικό βιβλίο.

Διαθεματική προσέγγιση μέσα από :

· τη Λογοτεχνία

· τη Γλώσσα

· την Ιστορία

· τη Γεωγραφία

· την Πληροφορική

· τα Εικαστικά - Τεχνικά

· τη Μουσική

· τη Μουσικοκινητική

· το θέατρο - Δραματοποίηση

· την Ολυμπιακή Παιδεία

Η προσέγγιση έγινε με τη μέθοδο PROJECT.

Αφόρμηση για την εφαρμογή της μεθόδου αυτής δίνεται στα παιδιά από λογοτεχνικά έργα των βιβλίων "η Γλώσσα μου", "με λογισμό και μ' όνειρο" ή βιβλίων της σχολικής βιβλιοθήκης.

1. Πρωτοβουλία:

Οι μαθητές της Ε΄ τάξης αποφασίζουν να παρουσιάσουν ένα project στο Νέο Γνωστικό Αντικείμενο.

2. Καθορισμός θέματος: "Οι εθνικοί μας ποιητές Διονύσιος Σολωμός - Κωστής Παλαμάς".

ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ

3. Προσδιορισμός του στόχου: Να γνωρίσουν - βιώσουν οι μαθητές περισσότερα για τη ζωή και το έργο του εθνικού μας ποιητή.

4. Καθορισμός ομάδων και εργασιών: Οι μαθητές χωρίζονται σε πέντε (5) ομάδες. Σε κάθε ομάδα ορίζεται και ένας συντονιστής. Ορίζεται ο χρόνος που θα παρουσιάσουν την εργασία τους έξι (6) διδακτικές ώρες.

· Η πρώτη ομάδα βρίσκει πληροφορίες που αφορούν:

· τη βιογραφία του ποιητή.

· Ζάκυνθος, το νησί που γέννησε τον εθνικό μας ποιητή.

· Κέρκυρα, το νησί όπου σπούδασε και άφησε την τελευταία του πνοή ο ποιητής.

· Ιταλία, η χώρα που φιλοξένησε τον ποιητή για σπουδές.

Οι μαθητές επισκέπτονται την βιβλιοθήκη του σχολείου, το εργαστήριο πληροφορικής και αρχίζουν την εργασία τους.

· Η δεύτερη ομάδα μας παρουσιάσει το έργο του Διονύσιου Σολωμού "Ύμνος εις την Ελευθερία". Η τάξη ύστερα από πρόταση της ομάδας επισκέπτεται το άγαλμα της ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ της πόλης της Κατερίνης. Οι μαθητές καταγράφουν τις εντυπώσεις τους και την ώρα των Εικαστικών προτείνουν στο δάσκαλό τους να φιλοτεχνήσουν την θεά ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ.

· Η τρίτη ομάδα βρίσκει πληροφορίες για το έργο του Σολωμού "Ελεύθεροι Πολιορκημένοι". Βρίσκουν και με τη βοήθεια της δασκάλας της μουσικής μελοποιημένα κομμάτια από την κασέτα του Γιάννη Μαρκόπουλου και επιλέγουν ποια κομμάτια θέλουν να ακουστούν. Οι μαθητές διδάσκονται από το μάθημα της Γλώσσας την ενότητα " Ο Διονύσιος Σολωμός για το πολιορκημένο Μεσολόγγι και τους Μεσολογγίτες" και από το βιβλίο με "λογισμό και μ' όνειρο" την ενότητα "Ελεύθεροι Πολιορκημένοι". Τα μελοποιημένα κομμάτια και η όλη ατμόσφαιρα που επικρατεί στην τάξη δίνουν την ιδέα της δραματοποίησης της Εξόδου του Μεσολογγίου. Παράλληλα βρίσκουν και ιστορικά στοιχεία που αφορούν τον αγώνα των Μεσολογγιτών. Οι μαθητές επισκέπτονται το δάσκαλο της θεατρικής αγωγής και ζητούν τη βοήθειά του. Επίσης τη δασκάλα της μουσικοκινητικής και ετοιμάζουν τη χορογραφία της εξόδου. Στην ώρα της μουσικής οι μαθητές τραγουδούν στίχους από τους "Ελεύθερους Πολιορκημένους". Προσεγγίζουν το νόημα των στίχων ως εκεί που μπορούν. Η τάξη ύστερα από πρόταση της ομάδας ζωγραφίζει με θέμα "Μάγεμα η φύσις κι όνειρο στην ομορφιά και χάρη".

· Η τέταρτη ομάδα παρουσιάζει τα έργα του Σολωμού "Η Δόξα των Ψαρών" και η "Γυναίκα της Ζάκυνθος". Οι μαθητές ζωγραφίζουν τη Δόξα. Ζητούν μάλιστα από το δάσκαλο του μαθήματος της Ιστορίας να αφιερώσει μια ώρα στο χρονικό της καταστροφής των Ψαρών. Καταγράφουν ότι τους συγκινεί ή τους εντυπωσιάζει.

· Η πέμπτη ομάδα (η καλλιτεχνική) κάνει μια αναφορά στα άλλα έργα του Σολωμού και φιλοτεχνούν την προσωπογραφία του ποιητή. Με τη βοήθεια του δασκάλου τους και του δασκάλου των τεχνικών φτιάχνουν ξύλινα σπαθιά και όπλα για να δείξουν στη γιορτή της 25^ης Μαρτίου την έξοδο του Μεσολογγίου. Τέλος ετοιμάζουν σε διαφάνεια το χάρτη της περιοχής του Μεσολογγίου στο εργαστήριο της πληροφορικής.

(ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ από την αίθουσα των Εικαστικών).

5. Συγκέντρωση υλικού: Οι μαθητές βγαίνουν από την τάξη

επισκέπτονται τη βιβλιοθήκη του σχολείου τους και όχι μόνο και αρχίζει η συγκέντρωση του υλικού (βιογραφικά στοιχεία, έργα του ποιητή, μελοποιημένα κομμάτια, ετοιμάζουν τις ζωγραφιές τους, τις χορογραφίες, επισκέπτονται την αίθουσα της πληροφορικής και τυπώνουν υλικό κ.λ.π.)

6. Επεξεργασία του υλικού: Ορίζονται αυτοί που θα γράψουν στον πίνακα τους τίτλους των έργων. Συντάσσουν τα τελικά κείμενα που θα ακουστούν. Επιλέγουν τα κομμάτια που θα διαβαστούν. Ορίζονται αυτοί που θα παρουσιάσουν τα μελοποιημένα κομμάτια από το κασετόφωνο. Παρουσιάζουν τις ζωγραφιές και τα έργα τους. Δραματοποιούν την έξοδο.

7. Παρουσίαση των πορισμάτων της εργασίας έρευνας:

· Οι μαθητές αναφέρονται στη βιογραφία του ποιητή.

· Παρουσιάζουν το έργο του Σολωμού "Ύμνος εις την Ελευθερία".

· Παρουσιάζουν το έργο του Σολωμού "Ελεύθεροι Πολιορκημένοι".

· "Η ΔΟΞΑ των Ψαρών". "Η Γυναίκα τηςΖάκυνθος".

· Παρουσιάζονται επιγραμματικά και τα άλλα έργα του Σολωμού.

· Ακούγονται τα μελοποιημένα κομμάτια.

· Εκθέτουν τις ζωγραφιές και όλα τα έργα τους.

· Καταγράφουν τις εντυπώσεις τους.

· Τραγουδούν στίχους από τους "Ελεύθερους Πολιορκημένους".

· Τέλος δραματοποιούν την "Έξοδο του Μεσολογγίου".

"Η όλη εργασία παρουσιάζεται στους μαθητές και στους γονείς του σχολείου μας στη γιορτή της 25^ης Μαρτίου".

ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ

Ο "δεύτερος" εθνικός μας ποιητής

1. Πρωτοβουλία: Οι μαθητές με αφορμή το σχετικό κείμενο του βιβλίου "Η Γλώσσα μου" "H λάμπα του Παλαμά" αποφασίζουν να γνωρίσουν περισσότερα για τον ποιητή Κωστή Παλαμά, τη ζωή και το έργο του.

2. Προσδιορισμός του στόχου: Να γνωρίσουν οι μαθητές τον ποιητή :

· Της πατρίδας

· Της ζωής

· Της αγάπης

· Της πατρικής στοργής και του πόνου

· Του καημού

· Της νοσταλγίας

· Της σάτιρας

· Της ολυμπιακής ιδέας

3. Καθορισμός ομάδων : Για να εργαστούν οι μαθητές χωρίστηκαν σε πέντε (5) ομάδες με τέσσερις(4) μαθητές η καθεμιά.

4. Καθορισμός εργασιών;

ü Οι δύο πρώτες ομάδες βρήκαν, κατέγραψαν κι επεξεργάστηκαν στοιχεία για τη ζωή και το έργο του ποιητή.

ü Εμπνευσμένοι από τον ίδιο και το πολύπλευρο έργο του άλλοι μαθητές - πάντα χωρισμένοι σε ομάδες- ζωγράφισαν πορτρέτα του Κωστή Παλαμά και άλλοι εικόνες βασισμένες σε στίχους του.

ü Κατόπιν όλοι οι μαθητές έγραψαν σχόλια ,εντυπώσεις σχετικές με τον ίδιο και το έργο του. Όπως για παράδειγμα : τι θα έλεγαν για τον Παλαμά, ποιο έργο του τους άρεσε και γιατί κ.α.

ü Μια ομάδα και με τη " σύμπραξη" του μαθήματος της θεατρικής αγωγής δραματοποίησε το ποίημα "ΔΙΓΕΝΗΣ", άλλωστε ήταν ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένοι πάνω στο θέμα κι απ΄το μάθημα της ιστορίας το σχετικό με τους ακρίτες.

ü Η απαγγελία πολλών ποιημάτων από τους ίδιους τους μαθητές που τα κατέγραψαν ήταν κι η ολοκλήρωση της παρουσίασης των εργασιών τους γύρω απ΄το μεγάλο Έλληνα ποιητή ,που σίγουρα άφησε το σημάδι του στις ψυχές τους. Για παράδειγμα "Ο Ολυμπιακός Ύμνος " από μια άλλη ομάδα.

ü

Όλες οι εργασίες των παιδιών παρουσιάστηκαν στους συμμαθητές τους μέσα στην τάξη τους.

Αποτελέσματα:

1. Γνώρισαν κάποιους σημαντικούς Έλληνες λογοτέχνες και το έργο τους.

2. Έμαθαν να αγαπούν τη λογοτεχνία και να αναγνωρίζουν αξιόλογα λογοτεχνικά έργα και τους δημιουργούς τους.

3. Προσέγγισαν την παιδική λογοτεχνία.

4. Βελτίωσαν την αναγνωστική και εκφραστική τους ικανότητα και «συνέθεσαν» δικά τους γραπτά κείμενα.