ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΟΛΟΗΜΕΡΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ

ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

ΠΡΟΣΘΕΤΩΝ ΔΙΔΑΚΤΙΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ

ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2002-2003

 

9Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΤΑΞΗ ΣΤ ΄

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ: ΑΝΝΑ ΤΖΙΑΤΖΙΟΥ

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ: ΙΣΤΟΡΙΑ- Η ΠΙΕΡΙΑ ΣΤΟΥΣ ΑΡΧΑΙΟΥΣ ΧΡΌΝΟΥΣ

 

     Στο πλαίσιο των πρόσθετων διδακτικών αντικειμένων, με τους μαθητές της Έκτης Τάξης, ασχοληθήκαμε και ασχολούμαστε φέτος με την τοπική ιστορία .

Πιο συγκεκριμένα με την ιστορία της Πιερίας από τους προϊστορικούς χρόνους, μέχρι την ακμή και την παρακμή του αρχαίου Δίου.

     Σκοπός του μαθήματος είναι:

Να κατανοήσουν οι μαθητές την τοπική ιστορία μέσα από την επαφή τους με τους προϊστορικούς και αρχαίους χρόνους, να εκτιμήσουν τη δράση και τα έργα των προγόνων τους  και να αισθανθούν ότι αποτελούν ένα μέρος  και μία συνέχεια αυτού του ιστορικού γίγνεσθαι.

 

1.                 Ξεκινήσαμε με την κατασκευή του γεωφυσικού και του πολιτικού χάρτη της Πιερίας. Δόθηκαν στους μαθητές τα σχέδια του γεωφυσικού και πολιτικού χάρτη με σημειωμένους τους περισσότερους και σημαντικότερους γεωγραφικούς όρους, πόλεις και χωριά και εκείνοι σημείωσαν βήμα- βήμα τα ονόματά τους. Στο επόμενο μάθημα, σαν σε παιχνίδι, οι μαθητές απαντούσαν αν μια πόλη, χωριό, ποτάμι, κλπ., βρίσκεται βόρεια, νότια , ανατολικά ή δυτικά της Κατερίνης. Έτσι αποκτήσαμε μια καλύτερη αντίληψη του χώρου της Πιερίας.

2.                 Επόμενο βήμα ήταν η μυθολογική προσέγγιση του χώρου. Ασχοληθήκαμε με τους μύθους των Μουσών και του Ορφέα. Εδώ ιδιαίτερη εντύπωση έκανε ο μύθος του Ορφέα και της Ευρυδίκης.

Ο Ορφέας κατέβηκε στον Άδη για να πάρει πίσω την αγαπημένη του. Με τη μουσική του έπεισε τον Πλούτωνα να δώσει τη συγκατάθεσή του, αλλά με την προϋπόθεση ότι δε θα γύριζε να δει την Ευρυδίκη πριν φτάσουν στον απάνω κόσμο… Δε μπόρεσε ν' αντισταθεί κι έτσι την έχασε για δεύτερη φορά.

3.                 ΠΙΕΡΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ: Ο νεολιθικός οικισμός του Μακρυγιάλου που ήρθε στο φως πρόσφατα κατά τη διάνοιξη της νέας εθνικής οδού και της νέας σιδηροδρομικής γραμμής, μας έδωσε την ευκαιρία να θυμηθούμε και να μελετήσουμε την εξέλιξη της κατοικίας από τον πρωτόγονο άνθρωπο μέχρι σήμερα.

Επισκεφθήκαμε το αρχαιολογικό εργαστήρι και συγκεντρώσαμε πληροφορίες σχετικά με τις εργασίες των αρχαιολόγων.

4.                 Στη συνέχεια ασχοληθήκαμε με τους πρώτους βασιλείς του Μακεδονικού κράτους, τον Αλέξανδρο Α΄, τον Περδίκκα, τον Αρχέλαο. Η αναφορά στη δράση αυτών των βασιλιάδων κρίθηκε απαραίτητη για την κατανόηση της δημιουργίας του Μακεδονικού κράτους

 Έτσι αντιλήφθηκαν οι μαθητές ότι μέχρι τότε οι Μακεδόνες ζούσαν χωρίς καμία οργάνωση, από την Πελαγονία μέχρι τα Τέμπη και από το Στρυμόνα μέχρι το Βόιο όρος, όταν με την εμφάνιση αυτών των βασιλιάδων ενώνονται για πρώτη φορά σε ένα είδος ομοσπονδιακού κράτους. Αναφερθήκαμε ακόμη στον πολιτικό και στρατιωτικό ρόλο του Μακεδονικού κράτους στην περιοχή, αλλά και στην νότια Ελλάδα,  καθώς και στον τρόπο ζωής, τις ασχολίες, τη θρησκεία, τη γλώσσα, τα έθιμα. Έγινε επίσης λόγος για τις αποικίες Ηράκλεια, Μεθώνη και Πύδνα στα παράλια της Πιερίας, καθώς και μια μικρή αναφορά στους Περσικούς Πολέμους.

Αντίθετα εκτεταμένη αναφορά έγινε στην αποστασία της Πύδνας κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Αρχέλαου. Στα χρόνια της βασιλείας του Αρχέλαου αρχίζει και η ανάπτυξη της πόλης του Δίου.

5.                 Αφήνουμε λοιπόν την ιστορία της Μακεδονίας και ασχολούμαστε με τον αρχαιολογικό χώρο του Δίου. Αφού γίνει μια σύντομη αναφορά στις ιστορικές πηγές που αφορούν το Δίον, και συγκεκριμένα του Ησίοδου, του στρατηγού  Βρασίδα, του Διόδωρου και του Πολύβιου, περνούμε στη μελέτη των ιερών.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

6.                 Το ιερό της Δήμητρας, που είναι του 6ου αιώνα π. Χ., το παλαιότερο λατρευτικό κτίσμα, το ιερό του Διός του Ολυμπίου και το ιερό της Ίσιδας. Κατά τη διάρκεια του μαθήματος χρησιμοποιείται συχνά η επαγωγική μέθοδος, προβληματισμός- συμπέρασμα, π. χ. γιατί το παλαιότερο ιερό ήταν αφιερωμένο στη Δήμητρα και όχι σε κάποιον άλλο θεό; Όπως επίσης και η συγκριτική, όπου κάνοντας συσχετισμούς με τα σημερινά δεδομένα διαπιστώνουμε ότι αποτελούμε μέρος της ιστορικής εξέλιξης. Π.χ.  όταν το ιερό του Διός καταστράφηκε, έθαψαν τα κατεστραμμένα αντικείμενα του ιερού σ' ένα μεγάλο λάκκο. Τι κάνουμε εμείς σήμερα τα ιερά αντικείμενα όταν καταστρέφονται;

7.                 Ακολούθησε ένα δίωρο εργαστηρίου με αντικείμενο την κατασκευή κίονα με πηλό. Ξαναθυμηθήκαμε τους ρυθμούς και τις διαφορές τους και προχωρήσαμε στην κατασκευή, που ήταν ευχάριστη και αναζωπύρωσε το ενδιαφέρον των μαθητών.

8.                 Ακολούθησε εκτενής αναφορά στους δρόμους, τη ρυμοτομία, τα τείχη, τις κατοικίες, τις Μεγάλες Θέρμες και την έπαυλη του Διονύσου. Εδώ έκανε μεγάλη εντύπωση το επίπεδο προόδου και ανάπτυξης, η άνεση του τρόπου ζωής και η πολυτέλεια.

 

9.                 Το επόμενο δίωρο ήταν αφιερωμένο στην κατασκευή ψηφιδωτού. Για το σχεδιασμό του ψηφιδωτού, που ήταν ένας μαίανδρος,  χρησιμοποιήθηκαν οι γνώσεις  των μαθητών στη γεωμετρία. Χώρισαν την επιφάνεια σε τετραγωνικά εκατοστά, έπειτα σχεδίασαν το μαίανδρο και στη συνέχεια τοποθέτησαν τις ψηφίδες.

10.             Για επανάληψη και εμπέδωση έγινε προβολή μιας βιντεοταινίας που τραβήξαμε ειδικά για το μάθημα αυτό, και απεικονίζει τον αρχαιολογικό χώρο και ένας βήμα προς βήμα σχολιασμός.

11.             Στη συνέχεια οι μαθητές χωρίστηκαν σε ομάδες. Στην κάθε ομάδα ανατέθηκε ένα από τα παρακάτω θέματα:

Α) Τα Ιερά.

Β) Οι Μεγάλες Θέρμες.

Γ) Η έπαυλη του Διονύσου.

Δ) Δρόμοι, κατοικίες, καταστήματα, τείχη.

        

 

 Έγινε σύντομη περιγραφή, καταγράφηκε ό,τι τους εντυπωσίασε και έγινε αναπαράσταση με σκίτσο και ζωγραφική.

12.             Μέχρι σήμερα, έχουν ολοκληρωθεί όλες οι παραπάνω ενότητες.. Θα ακολουθήσει  εκτεταμένη παρουσίαση της καθημερινής  ζωής  στην αρχαία Ελλάδα, θρησκευτικής  και κοινωνικής, με ιδιαίτερη αναφορά στις γιορτές, τους αγώνες, τα ήθη και τα έθιμα, τα επαγγέλματα, την ενδυμασία, την εκπαίδευση, τα παιχνίδια.

13.             Στη συνέχεια με βάση αυτά που έμαθαν για την καθημερινή ζωή των αρχαίων Ελλήνων, οι μαθητές καλούνται να περιγράψουν ένα στιγμιότυπο της καθημερινής ζωής, στην αγορά, στο σπίτι, στα λουτρά, στο παιχνίδι, στο μάθημα ή όπου αλλού φαντάζονται. Ακολουθεί δραματοποίηση.

14.             Το επόμενο βήμα, είναι η παρουσίαση  και των υπόλοιπων αρχαιολογικών χώρων της Πιερίας.: Πύδνα, Μεθώνη, Ηράκλεια, Λείβηθρα, κάστρο του Πλαταμώνα.

15.             Στη συνέχεια,  οι μαθητές θα συντάξουν έναν αρχαιολογικό χάρτη της περιοχής και θα κάνουν παραλληλισμό ανάμεσα στο σημερινό και τον αρχαίο. Θα προβληματιστούν με την ακμή και την παρακμή των οικισμών, και θα παρακολουθήσουν την εξέλιξή τους στον χώρο και στον χρόνο.  

16.             Η ενότητα ολοκληρώνεται με ένα δίωρο κατασκευής προτομής  με πηλό. 

17.             Τέλος, για τον μήνα Μάιο, έχει προγραμματιστεί μία διδακτική επίσκεψη  στον αρχαιολογικό χώρο και το μουσείο του Δίου.