 |
|||||||||
ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΗ |
|||||||||
| ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ | |||||||||
| 16 | |||||||||
| Ζωγραφική | |||||||||
ΠΑΙΔΙΚΗ ΣΥΝΑΥΛΙΑ |
|||||||||
Γεώργιος Ιακωβίδης, ζωγράφος και γλύπτης, 1853-1932 |
|||||||||
| |||||||||
 | |||||||||
| Βιογραφικό: | |||||||||
| Ο Γεώργιος Ιακωβίδης γεννήθηκε στη Λέσβο και σπούδασε από το 1870 έως το 1877 στο Πολυτεχνείο της Αθήνας και από το 1877 έως το 1883 στο Μόναχο ζωγραφική και γλυπτική. Το 1900 διορίστηκε έφορος της Εθνικής Πινακοθήκης και το 1904 καθηγητής ζωγραφικής στη Σχολή Καλών Τεχνών του Πολυτεχνείου, την οποία διηύθυνε. Παρουσίασε τα έργα του σε πολλές ελληνικές και διεθνείς εκθέσεις. Αν και γνώριζε τις νεότερες αναζητήσεις στην τέχνη της ζωγραφικής και τα χαρακτηριστικά του ιμπρεσιονισμού, ακολούθησε τους παραδοσιακούς τύπους του ακαδημαϊκού ρεαλισμού. Διακρίθηκε στην προσωπογραφία, στις συνθέσεις και στα άνθη. Επίσης ασχολήθηκε με τη γλυπτική, φιλοτεχνώντας προτομές, όπως αυτή του Νικηφόρου Λύτρα, και με τα ανάγλυφα. Με την ίδρυση της Ακαδημίας Αθηνών διορίστηκε μέλος της. Ανάμεσα στα έργα του που διακρίθηκαν είναι η «Ιφιγένεια εν Ταύροις», η «Μητρική στοργή», τα «Πρώτα βήματα» και ο «Παιδικός καυγάς». | |||||||||
| Παρουσίαση του έργου: | |||||||||
| Η «Παιδική συναυλία» είναι ένα από τα χαρακτηριστικότερα και διασημότερα έργα της νεοελληνικής τέχνης. Παρουσιάζει μια ομάδα παιδιών μέσα σε ένα δωμάτιο, τα οποία παίζουν μουσική, για να διασκεδάσουν ένα νήπιο που το κρατάει η μητέρα του. Ένα από τα αγόρια παίζει τύμπανο, ένα άλλο τρομπέτα, ενώ ένα τρίτο χρησιμοποιεί ως όργανο ένα ποτιστήρι. Ένα τέταρτο αγόρι κρατά κάποιο άλλο πνευστό όργανο, το οποίο όμως δε διακρίνεται. Υπάρχει ακόμη ένα άλλο παιδί στο βάθος, μάλλον κορίτσι, που κοιτά χαμογελαστό. Εντύπωση προκαλούν οι φαρδείς πέτρινοι τοίχοι του σπιτιού, οι χτιστοί πάγκοι στον τοίχο, οι γλάστρες στα παράθυρα και η λάμπα πετρελαίου που κρέμεται από το ταβάνι. Το φυσικό φως μπαίνει από το ανοιχτό παράθυρο, κυρίως από αριστερά. Είναι μέρα, μάλλον ανοιξιάτικη, γεγονός που παίζει ιδιαίτερο ρόλο στο έργο, καθώς δημιουργεί έντονες σκιές στις φιγούρες και έντονα φωτισμένα περιγράμματα, όπως στην περίπτωση του παιδιού με το τύμπανο. Τα χρώματα του έργου είναι οι ώχρες, τα καφετιά και γενικώς τα γήινα, με ορισμένα στοιχεία ιμπρεσιονιστικά, όπως είναι η χρήση συμπληρωματικών χρωμάτων (π.χ. τα πράσινα με τα κόκκινα). Όλη η σύνθεση στρέφεται γύρω από το νήπιο, στην απεικόνιση του οποίου κυριαρχεί το κατακόκκινο φόρεμα, που είναι και το οπτικό κέντρο του πίνακα. Σε ενδιαφέρουσα χρωματική αντιδιαστολή είναι το ελαφρά κόκκινο ποτιστήρι στο αντίθετο άκρο. Το σχέδιο του Ιακωβίδη είναι ακριβές και οι όγκοι πλασμένοι ανάγλυφα με έντονη φωτοσκίαση. Κυριαρχούν οι αντιθέσεις του απαλά φωτισμένου περιβάλλοντος με τα σκούρα σώματα των παιδιών. Ο Ιακωβίδης, ζωγράφος της παιδικής ηλικίας σ’ αυτό το έργο, ακολουθεί τη βαβαρική παράδοση εκείνης της εποχής με το ιδεολογικό τρίπτυχο «πατρίς – θρησκεία – οικογένεια». Τα απλά ντυμένα και ξυπόλυτα παιδιά είναι εύρωστα, γεμάτα υγεία και αμέριμνα. Δεν προσδιορίζεται εάν είναι παιδιά από την Ελλάδα ή τη Γερμανία. Πρόκειται για μια ανώδυνη ηθογραφική ζωγραφική, που αναδεικνύει όμως το μεγάλο σχεδιαστικό και ζωγραφικό ταλέντο του καλλιτέχνη. Ο Ιακωβίδης υπηρέτησε πιστά τον γερμανικό ακαδημαϊκό νατουραλισμό της Σχολής του Μονάχου*. Τα θέματά του, παρ’ ότι ζωντανά και γεμάτα φως, διακρίνονται για τη θεατρικότητα και την αυστηρότητα που επέβαλε ο ακαδημαϊσμός*. | |||||||||
| ΓΩΣΣΑΡΙ | |||||||||
| Ακαδημαϊσμός ή ακαδημαϊκή τέχνη: | |||||||||
| Η τέχνη που διδασκόταν στις ακαδημίες καλών τεχνών. Την εποχή του μοντερνισμού ο όρος απέκτησε συντηρητικό και αρνητικό χαρακτήρα. Ταυτίζεται με το άκαμπτο νατουραλιστικό σχέδιο και το ιδιαίτερο βάρος στην επεξεργασία των μορφών. | |||||||||
| Σχολή του Μονάχου: | |||||||||
| Ελληνικό κίνημα στις εικαστικές τέχνες του 19ου αιώνα. Αναπτύχθηκε χάρη στους δεσμούς της Ελλάδας με τη Βαβαρία την εποχή του Όθωνα. Αρκετοί Έλληνες σπούδασαν στη Βασιλική Ακαδημία Καλών Τεχνών του Μονάχου. Το ύφος τους ήταν ένας συντηρητικός ακαδημαϊκός ρεαλισμός με ιδεαλιστικές ή ρομαντικές τάσεις και με θέματα συνήθως ηθογραφικά, ιστορικά κ.ά., ήταν δηλαδή στον αντίποδα των μοντέρνων τάσεων εκείνης της εποχής. Τα έργα τους διακρίνονταν για το ακριβές σχέδιο, τις κλειστές φόρμες, τη χρήση έντονων φωτοσκιάσεων και συμβατικών χρωματισμών και, γενικά, το θεατρικό και πολλές φορές πομπώδες στιλ. Γνωστοί ζωγράφοι της Σχολής του Μονάχου ήταν ο Θ. Βρυζάκης, ο Κων. Βολανάκης, ο Νικηφ. Λύτρας, ο Νικ. Γύζης και ο Γεώργ. Ιακωβίδης. | |||||||||
| ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ | |||||||||
| 1. Σε ποια εποχή θα τοποθετούσατε τη σκηνή που απεικονίζεται στο έργο; Στη σημερινή εποχή, στον περασμένο αιώνα ή στα πολύ παλιά χρόνια; Από ποια στοιχεία του έργου μπορούμε να το συμπεράνουμε; | |||||||||
| 2. Περιγράψτε τον χώρο (π.χ. Τα έπιπλα, τους τοίχους, το πάτωμα, τα παράθυρα, τα κάδρα, τη λάμπα, το φως κτλ.). | |||||||||
| 3. Πόσα πρόσωπα υπάρχουν σ’ αυτό το έργο; Περιγράψτε τα ένα-ένα, αναφερόμενοι στην ηλικία τους, το φύλο τους, πώς είναι ντυμένα, πώς είναι η στάση τους, τι κάνουν και γιατί το κάνουν κτλ. | |||||||||
| 4. Ο τίτλος του έργου είναι «Παιδική συναυλία». Είναι μια πραγματική συναυλία ή ένα αυτοσχέδιο παιχνίδι; Αιτιολογήστε την απάντησή σας. | |||||||||
| 5. Για ποιον σκοπό δίνεται αυτή η παιδική συναυλία; | |||||||||
| 6. Το έργο είναι στατικό ή δυναμικό; Από πού το συμπεραίνουμε; | |||||||||
| 7. Περιγράψτε τη σύνθεση και την ομαδοποίησή της. | |||||||||
| 8. Περιγράψτε τις αντιθέσεις που ζωντανεύουν το έργο. | |||||||||
| 9. Πώς έχει πετύχει ο καλλιτέχνης να δώσει την αίσθηση του βάθους; | |||||||||
| 10. Ποιο είναι το κέντρο της σύνθεσης; Πώς επιτυγχάνεται αυτό; | |||||||||
| 11. Περιγράψτε τα χρώματα του έργου. | |||||||||
| 12. Από ποια στοιχεία καταλαβαίνουμε ότι πρόκειται για μια ζωγραφιά και όχι για μια φωτογραφία; | |||||||||
| 13. Τι νομίζετε ότι σκέφτεται το κορίτσι που είναι καθισμένο μπροστά στο παράθυρο; | |||||||||
| 14. Τι βλέπουμε στην έκφραση της μητέρας; | |||||||||
| 15. Ποια συναισθήματα μας διακατέχουν όταν παρατηρούμε το έργο; | |||||||||
| 16. Βρείτε μια λέξη που να χαρακτηρίζει το έργο. | |||||||||
| 17. Γιατί αρέσει σε όλους αυτό το έργο; | |||||||||
| ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ | |||||||||
| 1. Συλλέξτε εικόνες από έργα τέχνης με παιδιά, αναλύστε τα και παρουσιάστε τα στην τάξη ή σε μια έκθεση. | |||||||||
| 2. Συζητήστε για τις διακοπές σας στο χωριό και για τα παιχνίδια που κάνετε εκεί. Ζωγραφίστε τέτοιες σκηνές. | |||||||||
| 3. Φτιάξτε μια ζωγραφιά με μια δική σας χαρούμενη οικογενειακή σκηνή. | |||||||||
| |||||||||
| 16 / 30 | |||||||||
|
|