 |
|||||||||
ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΗ |
|||||||||
| ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ | |||||||||
| 29 | |||||||||
| Κατασκευή | |||||||||
ΚΡΙΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ (ACCOSTAMEΝΤΟ CRITICO ALLA ARCHITETTURA) |
|||||||||
Mάριο Μερτζ (Mario Merz), ζωγράφος, 1925-2003 |
|||||||||
| |||||||||
 | |||||||||
| Βιογραφικό: | |||||||||
| Βιογραφικό: O Ιταλός καλλιτέχνης Μάριο Μερτζ σπούδασε στην Ιατρική Σχολή του Τορίνο, αλλά διέκοψε τις σπουδές του κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου λόγω του ότι ήταν ενεργό μέλος αντιφασιστικής ομάδας. Από το 1966 συνήθιζε να χρησιμοποιεί στα έργα του «φτωχά» υλικά από τη φύση, όπως φρούτα, πέτρες, κερί κ.ά. Αυτά τα συνδύαζε με βιομηχανικά υλικά μαζικής παραγωγής, όπως μέταλλα, γυαλί, νέον, τσιμέντο κ.ά., σε εγκαταστάσεις που συνέθεταν αρχετυπικές φόρμες, όπως για παράδειγμα το ιγκλού και τη σπείρα. Την ίδια περίοδο μελέτησε την αλληλουχία μιας σειράς αριθμών που προκύπτουν από το άθρoισμα των δύο προηγούμενων και ενέταξε τους αριθμούς αυτούς στα έργα του. Ανήκε στο καλλιτεχνικό κίνημα της άρτε πόβερα* (arte povera). Συμμετείχε σε εκθέσεις σε πόλεις της Ιταλίας αλλά και σε άλλα σημαντικά καλλιτεχνικά κέντρα, όπως στο Παρίσι και στη Νέα Υόρκη. Κατά τα τέλη της δεκαετίας του 1960 αναγνωρίστηκε διεθνώς η αξία της τέχνης του. Ο Μερτζ υιοθέτησε εκείνη την περίοδο ως θέμα της δουλειάς του την ημισφαιρική φόρμα ιγκλού. Από τότε δημιούργησε πολλές παραλλαγές του ίδιου θέματος. Ένα από τα πιο γνωστά έργα του είναι η «Σταγόνα του νερού» (1987), το οποίο είναι μια ημισφαιρική κατασκευή από μεταλλικούς σωλήνες, γυαλί, σχέδια από νέον σε μπλε χρώμα και μια πηγή νερού σε τριγωνικό σχήμα. | |||||||||
| Παρουσίαση του έργου: | |||||||||
| Τα ιγκλού από πάγο μάς είναι γνωστά από τους Εσκιμώους, υπάρχουν όμως και στην Ιταλία πέτρινα θολωτά αγροτικά καταλύματα. Οι κατασκευές του Μερτζ είχαν έναν μεταλλικό σκελετό, που καλυπτόταν με διαφανή ή αδιαφανή στοιχεία από πηλό, κερί, λάσπη, γυαλί, λινάτσες, κλαδιά, αλλά και επιγραφές νέον με πολιτικά ή λογοτεχνικά μηνύματα. Το ιγκλού για τον Μερτζ αποτελούσε αφορμή για να παρουσιάσει μια ποικιλία από θέματα όπως: τις χαμένες προβιομηχανικές κοινωνίες, τη συνεχώς μεταβαλλόμενη ταυτότητα του σύγχρονου ανθρώπου, τη δύναμη των συνειρμών κ.ά. Το συγκεκριμένο ιγκλού συμβολίζει την αρχέγονη κατοικία και μας μεταφέρει τη βασική ιδέα του σπιτιού, της ανάγκης για προστασία της στέγης και της αρχιτεκτονικής γενικότερα. Είναι μια αρχιτεκτονική πρόταση και προσέγγιση για την κατοικία. Έχει εμφανή τον μεταλλικό σκελετό και είναι καλυμμένο από μεγάλα διαφανή κομμάτια γυαλιού σε διάφορα μεγέθη. Δεν υπάρχουν σταθερές συνδέσεις μεταξύ των ποικίλων υλικών. Τα κομμάτια γυαλιού στηρίζονται πάνω στον σκελετό με μικρούς σφιγκτήρες, οι οποίοι έχουν μια κίνηση προς τα έξω και πάνω. Η όλη σύνθεση μοιάζει σαν μια προσωρινή κατασκευή, όπως το σπίτι ενός νομάδα ή μια σκηνή στην έρημο. Η βάση του μεταλλικού σκελετού ακουμπά σε μεταλλικές πλάκες, πάνω στις οποίες υπάρχουν διάσπαρτα μηνύματα γραμμένα με νέον. Στο κέντρο του ιγκλού υπάρχει ένα μικρότερο ιγκλού από πέτρινες πλάκες σε διάφορα μεγέθη, ένας μικρότερος χώρος μέσα σε έναν μεγαλύτερο. Ο καλλιτέχνης «παίζει» με τον ανοιχτό και τον κλειστό χώρο, με την εναλλαγή του φωτός και του σκοταδιού, με την έννοια της διαφάνειας και της διαύγειας σε σχέση με το στερεό και αδιαπέραστο υλικό της πέτρας και, τέλος, με τη σχέση που αναπτύσσεται από την ύπαρξη ενός χώρου μέσα σε έναν άλλον. Οι λέξεις που είναι γραμμένες με νέον και απλωμένες κάτω, ανάμεσα στους δύο θόλους, είναι ένα κλειδί ερμηνείας. Η λέξη παραπέμπει σε μια έννοια αφηρημένη ή στην εικόνα ενός αντικειμένου-πράγματος. Με τη σειρά τους τα πράγματα που αποτελούν το ιγκλού μάς παραπέμπουν σε έννοιες γενικές και αφηρημένες. Ο σιδερένιος σκελετός, για παράδειγμα, μας παραπέμπει στην έννοια της σφαιρικότητας, στη σφαίρα, στο ημισφαίριο, στη γη, στον ουρανό, στο άτομο, στο σύμπαν, στον μικρόκοσμο, στον μακρόκοσμο κτλ. Έχουμε δηλαδή μια αμφίδρομη λειτουργία και αντίθεση των λέξεων-εννοιών και των πραγμάτων με κυρίαρχο τον λόγο (Εν αρχή ην ο λόγος). | |||||||||
| ΓΩΣΣΑΡΙ | |||||||||
| Άρτε πόβερα (arte povera – φτωχή τέχνη): | |||||||||
| Όρος που καθιερώθηκε από τον κριτικό τέχνης Τζερμάνο Τζελάντ, για να περιγράψει εικαστικές δημιουργίες που χρησιμοποιούσαν απλά, ταπεινά και χωρίς μεγάλες επεμβάσεις φυσικά ή βιομηχανικά υλικά, όπως άμμο, ξύλο, πέτρες, μέταλλα, εφημερίδες κτλ. Γνωστοί εκπρόσωποι αυτής της μορφής τέχνης είναι ο Μ. Μερτζ, ο Τ. Κραγκ κ.ά. | |||||||||
| ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ | |||||||||
| 1. Τι σας θυμίζει αυτό το έργο; | |||||||||
| 2. Τι υλικά έχει χρησιμοποιήσει ο καλλιτέχνης στο έργο του; | |||||||||
| 3. Ποιες είναι οι ιδιότητες αυτών των υλικών; | |||||||||
| 4. Γιατί χρησιμοποίησε τα συγκεκριμένα υλικά ο καλλιτέχνης; | |||||||||
| 5. Γιατί δημιούργησε αυτό το έργο ο Μερτζ; | |||||||||
| 6. Τι εντύπωση σας κάνει και πώς νιώθετε κοιτάζοντας το έργο; | |||||||||
| 7. Τι μήνυμα προς τον θεατή θα γράφατε σε μια φωτεινή επιγραφή νέον γι’ αυτό το έργο; | |||||||||
| 8. Ξέρετε τι είναι τα ιγκλού των Εσκιμώων; Πώς κατασκευάζονται; Πώς λειτουργούν; Πώς ζουν οι άνθρωποι μέσα σ’ αυτά; | |||||||||
| 9. Με ποιους επιθετικούς προσδιορισμούς θα χαρακτηρίζατε αυτό το έργο; (Εντυπωσιακό, πρωτότυπο, περίεργο, μυστηριώδες, τρομακτικό, γοητευτικό, επιθετικό, προστατευτικό κτλ.) | |||||||||
| 10. Το συγκεκριμένο έργο-ιγκλού θα μπορούσε να είναι μια πραγματική κατοικία; Εξηγήστε την άποψή σας | |||||||||
| 11. Γιατί ο καλλιτέχνης προτείνει αυτό το έργο ως «κριτική στην αρχιτεκτονική»; | |||||||||
| ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ | |||||||||
| 1. Φτιάξτε μικρές μακέτες μερικών ιγκλού, μιμούμενοι τον σκελετό του Μερτζ, και χρησιμοποιήστε διάφορα υλικά για να κατασκευάσετε τις δικές σας εκδοχές. | |||||||||
| 2. Βρείτε από το διαδίκτυο ή από εγκυκλοπαίδειες στοιχεία για τα διαφορετικά ιγκλού που υπάρχουν ανά τον κόσμο. | |||||||||
| 3. Κάντε ένα κολάζ από φωτογραφίες με στέγες από διάφορα μέρη του κόσμου. | |||||||||
| |||||||||
| 29 / 30 | |||||||||
|
|