ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΗ
 
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ
30
Αρχιτεκτονική
ΓΕΦΥΡΑ ΡΙΟΥ-ΑΝΤΙΡΡΙΟΥ
Κατασκευαστής: Γέφυρα Α.Ε.
 
Υλικά: μπετόν, σίδηρος, άσφαλτος κ.ά.
Έτος δημιουργίας: 1998-2004>br> Τόπος: Νομός Αχαΐας και Νομός Αιτωλοακαρνανίας, Δυτική Ελλάδα
Διαστάσεις: 2.252 μ. Μήκος
 
    
 
Σύντομο ιστορικό:
Η κατασκευή της γέφυρας που συνδέει την Πελοπόννησο με τη Στερεά Ελλάδα, από δυτικά, ήταν όραμα του πρωθυπουργού της Ελλάδας Χαρίλαου Τρικούπη από το 1889, το οποίο υλοποιήθηκε τελικά στις μέρες μας. Τη γέφυρα ανέλαβε να κατασκευάσει σύμπραξη τεχνικών εταιρειών με την επωνυμία «Γέφυρα Α.Ε.». Το έργο ξεκίνησε το 1998 και ολοκληρώθηκε το 2004.
 
Παρουσίαση του έργου:
Πρόκειται για μια καλωδιωτή γέφυρα με μήκος 2.252 μ. Τα υλικά της είναι μπετόν, σίδερο, ατσάλι, άσφαλτος κτλ. Η γέφυρα στηρίζεται σε τέσσερις πυλώνες*. Τα ανοίγματα μεταξύ των πυλώνων έχουν μήκος 286, 560, 560 και 286 μ. Υπάρχουν και δύο γέφυρες πρόσβασης. Έτσι, το συνολικό μήκος της γέφυρας είναι 3.500 μ. Τα θεμέλια των πυλώνων έχουν διάμετρο 90 μ. και επικάθονται στον πυθμένα της θάλασσας. Κάτω από τα θεμέλια έχουν τοποθετηθεί σε μεγάλο βάθος, κάθετα στον βυθό, σωλήνες ύψους 30 μ. και διαμέτρου 2 μ., γιατί ο βυθός δεν είχε βράχο, αλλά ήταν από λάσπη, άργιλο ή άμμο. Κάθε πυλώνας έχει τέσσερις βραχίονες, που ενώνονται σε μια μεταλλική κορυφή. Από την κορυφή αυτή ξεκινούν τα καλώδια. Κάθε καλώδιο αποτελείται από 70 συρματόσχοινα. Αυτά τα καλώδια συγκρατούν το κατάστρωμα της γέφυρας, το οποίο έχει τέσσερις λωρίδες κυκλοφορίας για τα αυτοκίνητα. Το κατάστρωμα αυτό, μήκους 2.252 μ., δεν εδράζεται (δηλαδή δε στηρίζεται) στους πυλώνες, αλλά κρέμεται εξ ολοκλήρου από τα καλώδια για προστασία από τους σεισμούς. Όλα τα χαρακτηριστικά της γέφυρας είναι εντυπωσιακά. Για παράδειγμα, το συνολικό ύψος κάθε πυλώνα είναι 227 μ. Ο πυλώνας είναι βυθισμένος 60 μ. μέσα στη θάλασσα. Από το οδόστρωμα μέχρι την κορυφή του ο πυλώνας έχει ύψος 113 μ. Το συνολικό του βάρος είναι 170.000 τόνοι.
Η γέφυρα σχεδιάστηκε για να αντέχει σε σύγκρουση με πλοίο 180.000 τόνων και ταχύτητας 16 μιλίων την ώρα. Αντέχει επίσης σε ταχύτητα ανέμου με δύναμη τυφώνα. Συγκριτικά, η γέφυρα αυτή συγκαταλέγεται στις δέκα μεγαλύτερες στον κόσμο και είναι μεγαλύτερη σε μήκος ακόμη και από την περίφημη Γκόλντεν Γκέιτ του Σαν Φρανσίσκο, η οποία έχει μήκος 1.966 μ.
Το τεχνικό αυτό έργο αντιμετώπισε και έλυσε πολλά προβλήματα, όπως είναι η σεισμικότητα της περιοχής, το μεγάλο βάθος της θάλασσας, το κακό υπέδαφος, η συνεχής τεκτονική απομάκρυνση του Ρίου από το Αντίρριο (8 χιλιοστά τον χρόνο) κ.ά.
Το μοναδικό αυτό τεχνολογικό επίτευγμα και πιθανώς το μεγαλύτερο τεχνικό έργο που κατασκευάστηκε ποτέ στη χώρα μας είναι πολύ σημαντικό για την οικονομική και την κοινωνική ανάπτυξη της δυτικής Ελλάδας.
Ωστόσο, πέρα από την οικονομική και τεχνολογική διάσταση, αυτό το ανθρώπινο επίτευγμα έχει και μία ακόμη σημαντική διάσταση, την αισθητική. Η ομορφιά και το μεγαλείο αυτής της ανθρώπινης δημιουργίας είναι συγκλονιστικά. Από μακριά αντικρίζει κανείς ένα τεράστιο λεπτό τόξο (το κατάστρωμα), με έντονη δυναμική καμπύλη, που συνδέει τις δύο στεριές. Αυτό το τόξο είναι στεφανωμένο από τέσσερις διαφανείς πυραμίδες (τα καλώδια). Από κοντά, όταν διασχίζει κανείς τη γέφυρα με το αυτοκίνητό του, γοητεύεται από τη συμμετρική εναλλαγή των λευκών καλωδίων στο γαλάζιο φόντο του ουρανού, σε ύψος που φτάνει τα εκατό περίπου μέτρα. Σημαντικό συμμετρικό στοιχείο της γέφυρας είναι και οι λεπτές κολόνες φωτισμού, που στηρίζουν έναν γαλάζιο, μοντέρνου γεωμετρικού σχεδιασμού, προβολέα.
Ο άνθρωπος, με τη βοήθεια της επιστήμης και της σύγχρονης τεχνολογίας, κατασκεύασε αυτή την εντυπωσιακή γέφυρα. Μένουν πλέον ως κληρονομιά στις επόμενες γενιές η χρηστικότητα της λειτουργίας της και η μνημειακή ομορφιά της.
 
ΓΩΣΣΑΡΙ
Πυλώνας:
Μορφή υποστυλώματος, φέρουσα κατασκευή σε σχήμα Π, ή κατακόρυφη στήλη που στηρίζει επίπεδη ή θολωτή οροφή.
 
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
1. Έχετε δει από κοντά τη γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου; Την έχετε περάσει; Τι αίσθηση σας έδωσε;
 
2. Τι έχετε ακούσει γι’ αυτή τη γέφυρα; Έχετε δει ή γνωρίζετε άλλες παρόμοιες γέφυρες (στη Χαλκίδα, στο Σαν Φρανσίσκο, στην Ιαπωνία, στον Βόσπορο κτλ.);
 
3. Για ποιον λόγο κατασκευάστηκε αυτή η γέφυρα;
 
4. Ποιες επιδράσεις, κοινωνικές και οικονομικές, θα έχει αυτό το έργο στην ευρύτερη περιοχή;
 
5. Πώς φαντάζεστε την πορεία κατασκευής της γέφυρας;
 
6. Η γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου μπορεί να θεωρηθεί και ως έργο τέχνης ή είναι μόνο τεχνολογικό επίτευγμα;
 
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
1.  Κατασκευάστε από χαρτόνι ή άλλα απλά υλικά τη μακέτα μιας πρωτότυπης γέφυρας, φροντίζοντας να αποδώσετε όχι μόνο τα τεχνικά, αλλά και τα αισθητικά χαρακτηριστικά της.
2. Βρείτε και παρουσιάστε στην τάξη εικόνες από διάφορες γέφυρες (τοξωτές πέτρινες της Ηπείρου, γέφυρες του Σηκουάνα ή του Τάμεση, σύγχρονες γέφυρες από την Ιαπωνία κτλ.).
3.  Συζητήστε τη σχέση τέχνης και επιστήμης (π.χ. Η αρχιτεκτονική ως τέχνη και ως λειτουργία).
 
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1.Ελληνικό Πανόραμα (τεύχος 42), Θεσσαλονίκη. 2004, σ. 78-103.
2.Κωνσταντόπουλος, Ι. (2003). Ζεύξη Ρίου-Αντιρρίου, Γέφυρα Χαρίλαος Τρικούπης: Πρόκληση για τον μηχανικό του 21ου αιώνα. Αθήνα: Διάλεξη στο Ε.Μ.Π. (27-05-2003).
3.Σπαθάρη, Έ. κ.ά. (2005). Η περιπέτεια μιας γέφυρας. Ζεύξη Ρίου-Αντιρρίου. Αθήνα: εκδ. Καπόν.
4.http://www.gefyra.gr
 
 30 / 30