 |
||||||
ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΗ |
||||||
| ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ | ||||||
| 2 | ||||||
| Αρχιτεκτονική | ||||||
ΕΡΕΧΘΕΙΟ |
||||||
| ||||||
  | ||||||
| Σύντομο ιστορικό: | ||||||
| Μετά την οριστική νίκη των Ελλήνων επί των Περσών (451 π.Χ.) ο Περικλής συνέλαβε το μεγαλόπνοο σχέδιο να λαμπρύνει την Ακρόπολη της Αθήνας. Μαζί με τον Φειδία συμπεριέλαβε στο αρχικό σχέδιο τον Παρθενώνα, τα Προπύλαια και τον ναό της Παλλάδας Αθηνάς, που ονομάστηκε αργότερα Ερέχθειο. Ωστόσο, εξαιτίας του Πελοποννησιακού Πολέμου οι εργασίες για το Ερέχθειο άρχισαν αργότερα (το 421 π.Χ.). Το Ερέχθειο είναι το τελευταίο οικοδόμημα που χτίστηκε στην Ακρόπολη. Οικοδομήθηκε στη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου, μεταξύ 421 και 407 π.Χ., μάλλον από τον αρχιτέκτονα Μνησικλή. Πρόκειται για ένα ιδιότυπο κτίριο, με ακανόνιστη διάταξη όγκων λόγω των υψομετρικών διαφορών του εδάφους στο συγκεκριμένο σημείο του βράχου. Καινοτομία για την εποχή αποτέλεσαν οι αρχιτεκτονικές λύσεις που εφαρμόστηκαν στο Ερέχθειο για τη στέγαση σε ένα οικοδόμημα πολλών θεοτήτων και ηρώων και για την εξυπηρέτηση θρησκευτικών αναγκών. | ||||||
| Παρουσίαση του έργου: | ||||||
| Το Ερέχθειο χτίστηκε πάνω στα θεμέλια ενός παλαιότερου ναού και δεν τελείωσε ποτέ, γεγονός που εξηγεί εν μέρει την ασυνήθιστη μορφή του. Αποτελείται από τρία τμήματα, σχεδόν ανεξάρτητα μεταξύ τους: τον σηκό, τη βόρεια πρόσταση και την πρόσταση των Κορών, οι οποίες ονομάστηκαν Καρυάτιδες μάλλον προς τιμήν της Καρυάτιδος Αρτέμιδος. Είχε τρεις διαφορετικές στέγες και ιωνικούς κίονες τριών διαφορετικών διαστάσεων, αναλογιών και μορφολογίας. Ο κύριος ναός είναι ορθογώνιος, με μήκος 20,03 μ. και πλάτος 11,21 μ., με έξι ιωνικούς κίονες στην ανατολική πλευρά. Η ανάγλυφη ζωφόρος* του ναού παριστάνει ίσως τη γέννηση του Ερεχθέα*. Στη βόρεια πλευρά, σε πιο χαμηλό επίπεδο, υπάρχει ένα τμήμα με τέσσερις ιωνικούς κίονες στην πρόσοψη και δύο στα πλάγια. Στη νότια πλευρά, μπροστά στον Παρθενώνα, συναντάμε το πιο ασυνήθιστο τμήμα του ναού, στο οποίο αντί για κίονες υπάρχουν γυναικεία αγάλματα, οι Καρυάτιδες, διατεταγμένα σε σχήμα Π. Πρόκειται για έξι γυναικεία αγάλματα ύψους 2,36 μ. περίπου, που αποτελούν χαρακτηριστικό στοιχείο της ιωνικής αρχιτεκτονικής και στηρίζουν τον θριγκό* του νότιου εξώστη (πρόστασης) του Ερέχθειου. Οι Καρυάτιδες είναι τοποθετημένες πάνω σε ένα πολύ υψηλό κρηπίδωμα (2,60 μ.), το οποίο είναι πλακοστρωμένο. Φορούν μακρύ ιωνικό χιτώνα που σκεπάζει τα πόδια, τα χέρια τους είναι σε ευθεία γραμμή και φέρουν στο κεφάλι τους ένα κάνιστρο, που παίζει τον ρόλο κιονόκρανου και στηρίζει τον θριγκό, ο οποίος είναι πλούσια διακοσμημένος. Οι έξι Καρυάτιδες που κοσμούν σήμερα το Ερέχθειο είναι αντίγραφα γύψινα. Τέσσερα από τα πρωτότυπα αγάλματα εκτίθενται στο Μουσείο της Ακρόπολης, σε μια προσπάθεια να προστατευθούν από την ατμοσφαιρική ρύπανση. Η πέμπτη Καρυάτιδα, που σώζεται σε θραύσματα, φυλάσσεται στην αποθήκη του Μουσείου, ενώ η έκτη (δεύτερη από αριστερά Καρυάτιδα) αφαιρέθηκε από τον λόρδο Έλγιν και βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο. Πιθανολογείται ότι δημιουργός των Καρυάτιδων ήταν ο γλύπτης Αλκαμένης, μαθητής του Φειδία. Ο εξώστης με τις Καρυάτιδες αποτελεί αρχιτεκτονικό επίτευγμα και κοσμεί με μοναδικό και ευρηματικό τρόπο τον γυμνό τοίχο του κυρίως ναού. | ||||||
| ΓΩΣΣΑΡΙ | ||||||
| Ερεχθεύς: | ||||||
| Πανάρχαιος ήρωας και βασιλιάς της Αθήνας σύμφωνα με τον αττικό μυθολογικό κύκλο. Ταυτίστηκε με τον Ποσειδώνα ως θεός των υδάτων. | ||||||
| Θριγκός: | ||||||
| Το ανώτερο μέρος ενός μεγάλου κτιρίου (συνήθως ναού) της κλασικής αρχιτεκτονικής στην Αρχαία Ελλάδα, που το στηρίζουν οι τοίχοι και οι κίονες. Ο θριγκός περιλαμβάνει δύο ή τρεις οριζόντιες ζώνες, ανάλογα με τον ρυθμό (το διάζωμα, την ταινία, το γείσο κτλ.). Επάνω στον θριγκό στηρίζεται η στέγη. | ||||||
| Ζωφόρος: | ||||||
| Διακοσμητική ζώνη σε ναούς με ανάγλυφες παραστάσεις ανθρώπων ή ζώων σε συνεχείς σκηνές. Καταλαμβάνει το τμήμα του ναού που βρίσκεται πάνω από το επιστύλιο. Περίφημη θεωρείται η ζωφόρος του Παρθενώνα, που παριστάνει την πομπή των Παναθηναίων. | ||||||
| ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ | ||||||
| 1. Τι σκέφτεστε όταν βλέπετε το Ερέχθειο; | ||||||
| 2. Σε ποια εποχή ανήκει το Ερέχθειο; Προσπαθήστε να την περιγράψετε. | ||||||
| 3. Γνωρίζετε για ποιες θεότητες ή ήρωες χτίστηκε το Ερέχθειο; | ||||||
| 4. Πόσους χώρους έχει το Ερέχθειο; Ποιες ανάγκες εξυπηρετούσε το μνημείο; | ||||||
| 5. Μπορείτε να περιγράψετε σε τι διαφέρει το Ερέχθειο από άλλους αρχαίους ναούς; | ||||||
| 6. Ποια στοιχεία σάς αρέσουν και ποια όχι; Θα θέλατε να προσθέσετε ή να αφαιρέσετε κάτι; | ||||||
| 7. Πόσες είναι οι Καρυάτιδες; Περιγράψτε την έκφρασή τους, τη στάση του σώματός τους και την ενδυμασία τους. Τι ρόλο παίζει το σώμα τους; | ||||||
| 8. Γιατί νομίζετε ότι επέλεξε ο αρχιτέκτονας να τοποθετήσει τις συγκεκριμένες γυναικείες μορφές αντί για κανονικές ιωνικές κολόνες; Συμφωνείτε με αυτή την επιλογή; | ||||||
| 9. Εάν ήσαστε ο αρχιτέκτονας και είχατε τη δυνατότητα να τοποθετήσετε κάποια άλλη μορφή στη θέση των Καρυάτιδων, ποια θα μπορούσε να είναι αυτή; | ||||||
| 10. Για ποιον λόγο επέλεξαν οι Αθηναίοι τον ιωνικό ρυθμό; Τι συνέβαινε στην Αθήνα την εποχή που χτίστηκε το Ερέχθειο; | ||||||
| 11. Βρείτε ομοιότητες και διαφορές των σημερινών χριστιανικών ναών με τους ναούς της Αρχαίας Ελλάδας. | ||||||
| ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ | ||||||
| 1. Επισκεφθείτε το Ερέχθειο και σκιτσάρετε όποιο σημείο του οικοδομήματος σας αρέσει. | ||||||
| 2. Σχεδιάστε τη νότια πρόσταση με όποια φιγούρα νομίζετε ότι θα μπορούσε να αντικαταστήσει τις Καρυάτιδες. | ||||||
| 3. Προσπαθήστε να φανταστείτε και να αναπαραστήσετε με μια ζωγραφιά το Ερέχθειο όπως θα ήταν την εποχή που κατασκευάστηκε (με τις χρωματιστές μετώπες, τις στέγες, την ιερή ελιά της Αθηνάς φυτεμένη στον δυτικό περίβολο κτλ.). | ||||||
| ||||||
| 2 / 30 | ||||||
|
|