|
|
|
|
|||||
| 1 Προλεγόμενα | |||||||
Το ΜΕΤΑβιβλίο (metabook) είναι μια ηλεκτρονική φυσική Γυμνασίου που έχει τη μορφή ηλεκτρονικού βιβλίου (e-book). Αποτελεί ένα πολυμεσικό, διαδραστικό εκπαιδευτικό λογισμικό που παρέχει στο μαθητή ένα πλούσιο μαθησιακό περιβάλλον. Δίνει έμφαση στην αλληλεπίδραση του χρήστη με το λογισμικό που είναι έτσι σχεδιασμένο, ώστε να υποστηρίζει δράσεις του μαθητή στην τάξη ή/ και στο σπίτι. Στο ΜΕΤΑβιβλίο ο μαθητής έχει τον έλεγχο της μαθησιακής διαδικασίας και ο εκπαιδευτικός το ρόλο του καθοδηγητή και του εμψυχωτή. Σε αντιδιαστολή με τον παραδοσιακό τρόπο διδασκαλίας (διάλεξη, κιμωλιοπίνακας, πείραμα επίδειξης από τον καθηγητή) όπου εκπαιδευτικός ελέγχει τη διαδικασία της διδασκαλίας και της μάθησης, με το μαθητή να έχει συνήθως το ρόλο «παθητικού» αποδέκτη, με αποτέλεσμα η επικοινωνία στην τάξη να είναι ασύμμετρη. Ένα από τα πιο σημαντικά ζητήματα στη διαδικασία της διδασκαλίας και της μάθησης είναι η απόκτηση από το μαθητή των απαιτούμενων πληροφοριών για τη δημιουργία των κατάλληλων νοητικών αναπαραστάσεων, κατά τρόπο που να ενσωματώσει στις γνωστικές του δομές τη νέα γνώση και τη σύνθεση των πληροφοριών που ανακτά. Για το λόγο αυτό οι επιλογές στο ΜΕΤΑβιβλίο είναι τέτοιες, ώστε :
Επίσης, το λογισμικό να έχει τη δυνατότητα να παρακολουθεί το χρήστη, να ελέγχει την κατανόηση των θεμάτων, να περιλαμβάνει στρατηγικές διόρθωσης παρανοήσεων κλπ. που περιλαμβάνουν:
Το ΜΕΤΑβιβλίο τρέχει είτε σε φορητό tablet ΡC είτε, μέσω CD, σε φορητό ή σε προσωπικό Η/Υ είτε στο διαδίκτυο. Ως πολυμεσικό και διαδραστικό εκπαιδευτικό λογισμικό διαφέρει ριζικά από τα κλασικά χάρτινα βιβλία, αν και η δομή του προσομοιάζει με τα υπάρχοντα πακέτα βιβλίων, μια και το ΜΕΤΑβιβλίο περιλαμβάνει βιβλίο για το μαθητή, βιβλίο για τον καθηγητή, εργαστηριακό οδηγό. Παράλληλα, όμως, έχει δυνατότητες πρόσβασης μέσω συνδέσμων και αλλού, λ.χ. σε λεξικό όρων, ευρετήριο κλπ. Με το παρόν πακέτο της πιλοτικής εφαρμογής, η ύλη του οποίου είναι συμβατή με το τρέχον αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών Φυσικής της β΄ τάξης Γυμνασίου, επιχειρείται να ερευνηθούν οι δυνατότητές του ηλεκτρονικού βιβλίου στην τάξη και γενικά στην εκπαίδευση, με προοπτική την πιθανή μελλοντική αντικατάσταση των υπαρχόντων παραδοσιακών έντυπων βιβλίων. |
|||||||
| 2 Το βιβλίο του μαθητή | |||||||
|
Υπάρχουν – επί του παρόντος – 19 πολυμεσικά μαθήματα (διδακτικές ενότητες) από τα κεφάλαια της Θερμότητας (8 ενότητες) και της Οπτικής (6 ενότητες), συν την Εισαγωγή (5 ενότητες). Η κάθε ενότητα δομείται γύρω από μια ηλεκτρονική σελίδα ανοικτής αρχιτεκτονικής με μικρό μέγεθος και εύκολη πλοήγηση. Ο χρήστης κάθε στιγμή ξέρει που είναι και πηγαίνει παντού με δύο κλικ το πολύ και οι πληροφορίες που θα χρειαστεί είναι 100% ορατές μόλις εισάγει τη σελίδα και έχει, επίσης, τη δυνατότητα ανάστροφης πλοήγησης. Η κάθε σελίδα/ μάθημα περιλαμβάνει τον τίτλο του κεφαλαίου και της ενότητας/ μαθήματος, την αφόρμηση, που συνήθως είναι ένα σχετικό animation (απεικόνιση σε κινούμενο σχέδιο) και συνοδευτικοί διάλογοι διαδραστικής μορφής, τις βασικές έννοιες και ένα animation των σημαντικών βημάτων ενός εικονικού πειράματος, το οποίο είναι και ο σύνδεσμος προς το «Εικονικό Εργαστήριο». animation των σημαντικών βημάτων ενός εικονικού πειράματος, το οποίο είναι και ο σύνδεσμος προς το «ΕΙΚΟΝΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ». Στο κάτω μέρος της κύριας σελίδας του μαθήματος υπάρχουν οι σύνδεσμοι πλοήγησης προς «ΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ», «ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ», «ΠΕΡΙΕΧΌΜΕΝΑ», «ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ» και «ΛΕΞΙΚΟ». Παράλληλα οι νέες έννοιες του μαθήματος έχουν μαρκαριστεί και ανοίγει κατάλληλο παράθυρο με τη σχετική επεξήγησή τους (Εικόνα 1). Οι βασικές έννοιες εισάγονται με τη λογική του ελάχιστου κειμένου με βαθμιαία πρόοδο στο ρυθμό του χρήστη, με παρουσίαση σύμφωνη με την εποικοδομητική (κονστρουκτιβιστική) προσέγγιση της διδασκαλίας και της μάθησης.
Εικόνα 1. Στη σελίδα του πολυμεσικού εικονικού εργαστηρίου ο μαθητής εκτελεί διαδραστικά το βασικό πείραμα του μαθήματος, που είναι ένα εικονικό πείραμα καθοδηγούμενης ανακάλυψης με πάγκο εργασίας και «εργαλιοθήκη» με τα αναγκαία όργανα και συσκευές, φύλλο εργασίας με οδηγίες, παρατηρήσεις, μετρήσεις, διάλογους
Εικόνα 2. μαθητή-καθηγητή, συμπεράσματα (Εικόνα 2). Το εικονικό εργαστήριο δεν καταργεί το κλασικό σχολικό εργαστήριο φυσικών επιστημών, το συμπληρώνει. Για το λόγο αυτό εξάλλου υπάρχει ενσωματωμένος Εργαστηριακός Οδηγός με φύλλα εργασίας κλπ. (Περισσότερες λεπτομέρειες πλοήγησης υπάρχουν στη ΒΟΗΘΕΙΑ.) |
|||||||
|
|
|||||||
| 3 Ο εργαστηριακός οδηγός | |||||||
|
Εικόνα 3.
|
|||||||
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|||||