Διμεταλλικό έλασμα - Θερμοστάτης

Το διμεταλλικό έλασμα αποτελείται από δύο μεταλλικά ελάσματα από διαφορετικά μέταλλα, κολλημένα πολύ καλά το ένα πάνω στο άλλο. Όταν θερμάνουμε το διμεταλλικό έλασμα, κάμπτεται. Αυτό συμβαίνει γιατί το ένα από τα δύο ελάσματα διαστέλλεται περισσότερο (ή λιγότερο) από το άλλο, αφού είναι κατασκευασμένα από διαφορετικά υλικά. Όσο περισσότερο αυξάνουμε τη θερμοκρασία του διμεταλλικού ελάσματος, τόσο περισσότερο μεταβάλλεται η διαφορά των μηκών των ελασμάτων που το αποτελούν και τόσο περισσότερο καμπυλώνεται.

 

Όταν ένα διμεταλλικό έλασμα θερμαίνεται, κάμπτεται, αυτό γίνεται γιατί το ένα από τα δύο μέταλλα που το αποτελούν διαστέλλεται πολύ περισσότερο από το άλλο.

Το διμεταλλικό έλασμα χρησιμοποιείται στην κατασκευή του θερμοστάτη. Ο θερμοστάτης είναι ένας ηλεκτρικός διακόπτης που ανοίγει ή κλείνει σε ορισμένη (προ-ρυθμισμένη) θερμοκρασία. Στο ψυγείο, στο καλοριφέρ, στην ηλεκτρική κουζίνα, το διμεταλλικό έλασμα του θερμοστάτη, που έχουν οι συσκευές αυτές, διακόπτει ή αποκαθιστά το ηλεκτρικό ρεύμα που τις διαρρέει, όταν η θερμοκρασία αποκτήσει ορισμένη τιμή. Έτσι, όταν η θερμοκρασία στο ηλεκτρικό ψυγείο ανέβει λίγο πάνω από την προεπιλεγμένη τιμή (για παράδειγμα τους 4 οC), ο θερμοστάτης θέτει σε λειτουργία το μοτέρ και η θερμοκρασία ελαττώνεται. Όταν πέσει λίγο κάτω από τους 4 οC, ο θερμοστάτης διακόπτει τη λειτουργία του μοτέρ κοκ.


Το διμεταλλικό θερμόμετρο αποτελείται από διμεταλλικό σπειροειδές ελατήριο ορείχαλκου - invar, στη μία άκρη του οποίου έχει στερεωθεί ένας δείκτης. Όταν η θερμοκρασία αυξάνεται, το ελατήριο συσπειρώνεται και ο δείκτης κινείται στη βαθμολογημένη κλίμακα.