Κεντρική Σελίδα > Προγράμματα > Πολιτισμός > Μελοποιημένη Ποίηση

ΠΠΕ:60

 

Μελοποιημένη Ποίηση

ΦΟΡΕΑΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ:
Ομάδα Εκπαιδευτικών

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: 
Ηλίας Αναγνώστου, Δάσκαλος

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΟΜΑΔΑ: 
Αναστασία Κατσίκη-Γκίβαλου Καθ. Παν/μίου Αθηνών, Δημήτριος Κουκουλομμάτης Καθ. Παν/μίου Κρήτης ΓεωργίαΚαλογήρου Λέκτορας Παν/μίου Αθηνών


Αναγκαιότητα:

·Η ποίηση είναι όχι μόνο διδακτή αλλά αποτελεί πολύτιμο πνευματικό αγαθό, μορφωτικό και μορφωσιογόνο, απαραίτητο για την Παιδεία και αναγκαίο στην Εκπαίδευση. Μουσική και λόγος υπήρξε ανέκαθεν για την πνευματική κληρονομιά μας ενιαίο ζεύγος έκφρασης και ποιητικής δημιουργίας (Επική, Θρησκευτική, Λυρική Ποίηση / Ακριτικό, Δημοτικό, Λαϊκό Τραγούδι). Ο μελισμένος Νεοελληνικός λόγος, πολύς σε όγκο και κορυφαίος σε ποιότητα, αποτελεί πολιτισμικό προϊόν εκμεταλλεύσιμο από τα προγράμματα σπουδών της εκπαίδευσης και το εκπαιδευτικό σύστημα. Ο εμμελής λόγος προσλαμβάνεται ευκολότερα και πληρέστερα από τους νέους ανθρώπους, αφού η πρώιμη ηλικία είναι περισσότερο δεκτική σε αρμονικά σχήματα μέτρων και ρυθμών παρά σε ορθολογικές και λογοκρατικές αναλύσεις και συνεπαγωγές. Το διδακτικό αντικείμενο τεκμηριώνεται από το σύνολο των θεωριών της Ψυχολογίας της Μάθησης: Συνειρμικές (μπιχεβιοριστικές) θεωρίες, θεωρίες της γνωστικής ψυχολογίας, θεωρίες της κοινωνικής μάθησης, θεωρίες της επεξεργασίας των πληροφοριών κτλ

Στόχοι:

  • η μύηση και τη μέθεξη του μαθητή στο πνευματικό αγαθό του ποιητικού λόγου
  • η βίωση της αρμονίας μέσω της μελωδίας και του μελισμένου λόγου
  • η διδασκαλία ποιητικών κειμένων υψηλής αισθητικής αξίας
  • η δημιουργία καταστάσεων ποιητικής επικοινωνίας
  • η δημιουργία στην τάξη ποιητικού εργαστηρίου (atelier de poésie), για την άσκηση των  παιδιών στην ποιητική γραφή.

Ως μέσο για την επίτευξη των παραπάνω στόχων αξιοποιήθηκε η προφορικότητα, του ποιητικού λόγου, η ανάδειξη της ποικιλίας των ήχων της Γλώσσας και η μουσικότητα του λόγου, αφού ποίηση είναι περισσότερο προφορικός/μουσικός παρά γραπτός λόγος κι αφού η αρμονία των ήχων της Γλώσσας στην ποικιλία των επιτονικών φαινομένων βιώνεται αποκλειστικά με το αυτί και όχι με το μάτι. Έτσι, δόθηκε η ευκαιρία στους μαθητές ν’ ακούσουν ποιήματα και βίωσαν το αισθητικό αποτέλεσμα με την αίσθηση της ακοής, μέσα από μια σειρά διδακτικών ενεργημάτων και πολυπαρουσιάσεων (multi-presentation):

  • ακρόαση του ποιήματος από τον ίδιο τον ποιητή
  • ακρόαση του ποιήματος από ηθοποιό
  • ακρόαση της μελοποίησης
  • συμμετοχή του μαθητή στην απόδοση της μελωδίας από πιάνο.

Οι παραπάνω ακροάσεις έγιναν με τη χρήση σύγχρονων ηχητικών συστημάτων  και των νέων τεχνολογιών.

Εφαρμογή: ΣΧΟΛΕΙΑ - ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ - ΔΙΕΥΘΥΝΤΕΣ - ΑΡ. ΜΑΘΗΤΩΝ

  ΣΧΟΛΕΙΟ

ΔΙΔΑΣΚΩΝ

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ

1ο Δ. Σ. Λαμίας

Κωνσταντίνος Καββαδίας

Ευθύμιος Ζελιαναίος

2ο Δ. Σ. Θήβας

Αλεξία Σελέκου-Γαστουνιώτη

Γιάννης Βόλης

1ο Δ. Σ. Χαλκίδας

Βαγγέλης Μπρατσιώτης

Δημήτρης Αναγνωστάκης

28ο Δ. Σ. Περιστερίου

Σωτήρης Γιαννόπουλος

Όλγα Χωραφίτου

16ο Δ. Σ. Βύρωνα

Ελένη-Ρέα Λουρωτού

Ευαγγελία Καρδούλη

10 ο Δ. Σ. Γλυφάδας

Χριστόνικος Πατσέλης

Ελένη Αγγελοπούλου

                     ΣΧΟΛΕΙΟ

ΤΑΞΗ

ΑΡ.ΜΑΘΗΤ.

1ο Δ. Σ. Λαμίας

ΣΤ΄

20

2ο Δ. Σ. Θήβας

ΣΤ΄

19

1ο Δ. Σ. Χαλκίδας

ΣΤ΄

18

28ο Δ. Σ. Περιστερίου

ΣΤ΄

20

16ο Δ. Σ. Βύρωνα

Ε΄

18

10 ο Δ. Σ. Γλυφάδας

Ε΄

19

Αποτελέσματα:

οι μαθητές:

  • ανταποκρίθηκαν θετικά στο πρόγραμμα αφού η διδασκαλία πραγματοποιήθηκε σε ατμόσφαιρα μουσικής χαράς και δεν είχε το χαρακτήρα του συνηθισμένου, παραδοσιακού τύπου, μαθήματος
  • ήρθαν σε επαφή με σημαντικά και υψηλής αισθητικής αξίας κείμενα της Λογοτεχνικής μας παραγωγής διαπίστωσαν ότι το ποιητικό κείμενο δεν αποτελεί μόνον «σχολική ύλη», αλλά ακούγεται από το ραδιόφωνο, παρουσιάζεται στην τηλεόραση και αποτελεί στοιχείο του περιβάλλοντος πολιτισμικού χώρου, αποτελεί μια «ζώσα πραγματικότητα», δεν είναι ξένο προς τη ζωή αλλά αυτή η ίδια η ζωή
  • κατέστησαν ικανοί να διακρίνουν το σημαντικό στοιχείο του ύφους των διαφόρων ποιητών, αφού το βοηθητικό στοιχείο της Μουσικής «παρακολουθεί» υφολογικά το κείμενο και το συνολικό αποτέλεσμα ώθησε προς συναισθηματικές καταστάσεις και δημιουργία ψυχικών γεγονότων λύπης/χαράς, έξαρσης, αισιοδοξίας κλπ
  • απομνημόνευσαν κι έκαναν κτήμα τους τα ποιήματα, αβίαστα, με τη βοήθεια της  μελωδίας, με επαναλήψεις ακουστικών και λεκτικών σχημάτων
  • προετοιμάστηκαν για την αναζήτηση περισσοτέρων σημαινομένων από τα ίδια ποιητικά κείμενα σε αναγνώσεις που θα πραγματοποιήσουν σε ωριμότερες ηλικίες
  • έμαθαν να ξεχωρίζουν τον καλό ποιητικό λόγο και να τον διακρίνουν από τα υποπροϊόντα που τους σερβίρει σήμερα κατά κόρον η σύγχρονη δισκογραφική βιομηχανία.
  • τέλος, εξοικειώθηκαν με τις νέες τεχνολογίες

Παραδοτέο υλικό:

  1. Μικρή Ποιητική Ανθολογία με αντιπροσωπευτικά ποιητικά κείμενα από όλες τις περιόδους της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας και τα οποία έχουν μελοποιηθεί.
  2. Φορέας ήχου με την απόδοση (ανάγνωση) του κάθε ποιήματος. 
  3. Φορέας ήχου με τη μελοποίηση του ποιήματος όπως κυκλοφορεί στο εμπόριο σε δίσκους από τις δισκογραφικές εταιρείες.
  4. Φορέας ήχου με τη μελωδία των τραγουδιών γραμμένη για πιάνο.
  5. CD-ROM με την ανθολογία, όλους τους φορείς ήχου και βιογραφικά στοιχεία ποιητών και συνθετών.

Εξοπλισμός Σχολείων:

Κάθε σχολείο απέκτησε μέσω του Προγράμματος από έναν υπολογιστή και έναν εκτυπωτή.